De Brusseltoets is een beleidsinstrument dat gebruikt wordt om alle Vlaamse decreet- en regelgeving te toetsen op de toepasbaarheid van de voorgestelde regelgeving in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad en op het effect op de band tussen het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad en de rest van Vlaanderen. De Brusseltoets gebeurt voor elk beleidsdomein door de bevoegde vakminister.

Een belangrijk onderscheid bij de toepassing van de Brusseltoets is het onderscheid tussen voorgenomen regelgeving met betrekking op gewestbevoegdheden en deze met betrekking op gemeenschapsbevoegdheden. Voor de voorgenomen regelgeving die enkel betrekking heeft op gewestmateries wordt er geen Brusseltoets toegepast.

Voor de voorgenomen regelgeving die betrekking heeft op gemeenschapsmateries (al dan niet in combinatie met gewestmateries) is een Brusseltoets vereist. Aan de hand van een aantal gerichte vragen (zie checklist onderaan deze pagina) kan de toepassing van de Brusseltoets gebeuren.

Bijzonder aandachtspunt vormen die beleidsdomeinen en beleidsvelden die zich op het snijvlak van gewest- en gemeenschapsmaterie bevinden (sociale economie, arbeidszorg, …) of die een geïntegreerd karakter kennen in die zin dat deze zowel gewest- als gemeenschapsmaterie omvatten (bijvoorbeeld stedenbeleid). Verder dienen de effecten van de verschuivingen in het Vlaams beleid in kaart te worden gebracht die te maken hebben met een eventuele ‘vergewestelijking’ van bepaalde bevoegdheden.

Checklist voor de toepassing van de Brusseltoets

• Er is rekening gehouden met het feit dat het beleid van de Vlaamse Gemeenschap ook uitwerking heeft in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad?
• Welke zijn de (afwijkende) regels?
• De voorgenomen regelgeving houdt voldoende rekening met de gelijkheid tussen inwoners van het Nederlands taalgebied enerzijds en de doelgroep van het Vlaams gemeenschapsbeleid in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad anderzijds?
• Er is rekening gehouden met de ambitie van de Vlaamse Gemeenschap om in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad, conform de Brusselnorm 30% van de mensen te bereiken als doelgroep voor haar beleid.
• Er is rekening gehouden met de centrumfunctie van het tweetalige gebied
• Brussel-Hoofdstad? De centrumfunctie van Brussel impliceert dat het beleid dat wordt uitgewerkt op het grondgebied van het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad vaak effecten zal ressorteren tot ver buiten dat gebied. Dit hoeft niet altijd het geval te zijn.
• Er is rekening gehouden met het feit dat in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad ook andere institutionele actoren bevoegd zijn voor gemeenschapsbeleid?
• Er is rekening gehouden met de meertaligheid van de Brusselse bevolking.